Przejdź do treści

Akwarium Gdyńskie

  • Bałtycki naukowiec | Odc. 6: Fitoplankton

    Bałtycki naukowiec | Odc. 6: Fitoplankton

    Jeżeli zważylibyście wszystkie organizmy żyjące we wszechoceanie, to aż 90% tej masy stanowiłyby mikroby!

    W połowie serii filmów pn. „Bałtycki Naukowiec”, przedstawiamy odcinek dedykowany fitoplanktonowi – arcyciekawej grupie mikroorganizmów wodnych, która pełni kluczowe role w funkcjonowaniu naszej planety. Film z udziałem specjalistów trzech różnych dziedzin, opowiada o badaniach podstawowych najmniejszych i najliczniejszych zasobów mórz i oceanów, a także o błękitnej biotechnologii, która zajmuje się wykorzystaniem gatunków morskich w celach przemysłowych.

    W skład bałtyckiego fitoplanktonu wchodzą głównie mikroskopijne glony i cyjanobakterie, które biernie unoszą się w prześwietlonej warstwie toni wodnej.

    Zwykle organizmy planktonowe składają się z form niedostrzegalnych gołym okiem, które pozyskuje się ze środowiska za pomocą specjalnie skonstruowanej siatki, a następnie bada pod mikroskopem.

    Gdy w warunkach dobrego nasłonecznienia i wystarczającej ilości składników odżywczych, populacja zwiększy się na tyle, że woda ulega zabarwieniu, mówimy o zakwicie. Zakwity mogą być groźne dla ludzi i zwierząt morskich, m.in. dlatego, że część fitoplanktonu wytwarza niebezpieczne toksyny. Na polskim wybrzeżu o zakwitach słyszy się głównie latem, gdy masowe pojawienie się sinic nie pozwala na kąpiel w Bałtyku.

    Drobny fitoplankton ma zdolność przetwarzania energii słonecznej w podstawowe substancje potrzebne do życia wszystkim organizmom. Komórki fitoplanktonu są samożywne, tzn. wytwarzają substancje odżywcze podczas procesu fotosyntezy. W morzu pozbawionym fitoplanktonu niemożliwe byłoby istnienie zooplanktonu i innych większych zwierząt.

    Organizmy fitoplanktonowe dostarczają tlen do atmosfery ziemskiej, pomagają usuwać zanieczyszczenia ze środowiska, a ich skamieniałe szczątki przekształcają się w ropę naftową, której używamy do napełniania baków samochodów. Mikroglony i cyjanobakterie mogą stanowić źródło biopaliw, inspirację do tworzenia biomateriałów. Barwniki zawarte w ich komórkach wykorzystywane są w przemyśle spożywczym, kosmetycznym i tekstylnym. Od połowy lat 80. w organizmach morskich odkryto występowanie tysięcy aktywnych związków o działaniu antynowotworowym, przeciwzapalnym, antywirusowym i zwiększającym odporność.

    W filmie udział wzięły specjalistki z Zakładu Biotechnologii Morskiej Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego, które badaniem potencjału, jaki drzemie w mikroświecie zbiorników wodnych (dr Anna Toruńska-Sitarz); identyfikacją fitoplanktonu, monitorowaniem stanu wód Morza Bałtyckiego (dr Justyna Kobos); hodowlą i prowadzeniem kolekcji mikroorganizmów wodnych (mgr Anna Krakowiak), zajmują się na co dzień.

    Przed Tobą SZÓSTY odcinek pt. „FITOPLANKTON”, zrealizowany w ramach projektu „Bałtycki Naukowiec”. Projekt obejmuje powstanie cyklu 12 filmów popularyzujących nauki o Morzu Bałtyckim dla dzieci szkolnych. Jest on dofinansowany z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministerstwa Edukacji i Nauki.

    Do cyklu zapraszamy naukowców oraz osoby związane z tematem oceanografii. Opowiadają o zagadnieniach związanych z Morzem Bałtyckim, swojej pracy, prowadzonych przez siebie badaniach i urządzeniach, których używają do ich realizacji.

    Projekt realizowany jest przez Akwarium Gdyńskie, będące częścią Morskiego Instytutu Rybackiego – Państwowego Instytutu Badawczego.

    Patronami projektu są: European Marine Science Educators Association Fundacja Rozwoju Akwarium Gdyńskiego

    Partnerem odcinka 6 pt. „Fitoplankton” jest: Uniwersytet Gdański

    Więcej na temat projektu znajdziesz na: https://newsite.akwarium.gdynia.pl/baltycki-n…

     

  • Konkurs „Z książką w głębiny oceanów”

    Konkurs „Z książką w głębiny oceanów”

    Otchłań

    Już jutro 7 września 2022 roku swoją premierę będzie miała książka pt. „Otchłań” Helen Scales, wydana przez Copernicus Center Press. Mamy niezwykłą przyjemność zakomunikować Wam, że nasza instytucja, wraz z Fundacją WWF Polska, jest patronem medialnym tej niezwykłej pozycji.

    Z tej okazji ogłaszamy, że w ramach konkursu „Z książką w głębiny oceanów” w naszych mediach społecznościowych – zarówno na Facebooku, jak i Instagramie, zaprezentujemy wybrane tematy, pojawiające się wyżej wymienionej pozycji. Będą się z nimi wiązać pytania konkursowe. Zwycięzcy otrzymają egzemplarz książki.

    Bądźcie czujni, wkrótce pojawią się pierwsze 2 pytania konkursowe, po 1 pytaniu w obu serwisach.

    W sumie ukażą się 4 pytania konkursowe.

    Każdy z uczestników może wygrać tylko raz.

    Więcej informacji o konkursie i  jego zasadach, znajdziecie w REGULAMINIE KONKURSU.

    Zapraszamy do wspólnej zabawy!

     

  • Piknik Edukacyjny Klimat dla Nauki

    Piknik Edukacyjny Klimat dla Nauki

    W dniach 3 i 4 września, w godzinach 12:00-18:00, zapraszamy do udziału w kolejnej edycji Pikniku Edukacyjnego: „Klimat dla Nauki”, który odbędzie się na Placu Grunwaldzkim w Gdyni. W programie wydarzenia: warsztaty, gry i zabawy, dyskusje z naukowcami, ekspertami i pasjonatami nauki.Już w ten weekend mamy zamiar zabrać Was w podwodny świat, który ze względu na naturę mórz i oceanów, odznacza się największą bioróżnorodnością. Konwencja spotkania z Akwarium Gdyńskim opiera się na przeniesieniu laboratorium badawczego w plener, przedstawieniu i obserwacji mikroskopowej dziewięciu organizmów, których życie ściśle związane jest z dnem. Bliżej poznacie sylwetki i zadania grup zwierząt, których niekiedy sam wygląd mocno działa na wyobraźnię człowieka, a będą to: rewolucyjne wieloszczety; skorupiaki kiełże, które stanowią bazę pokarmową dla ryb; mroczne wężowidła; mięczaki–ślimaki, których muszle od dawna wywołują zainteresowanie ludzi; otoczone licznymi legendami rozgwiazdy; domatorzy pod postacią wąsonogów; podwój wielki – relikt epoki lodowcowej, która rozegrała się na Bałtyku; krewetki, które w morzu pełnią funkcje higieniczne; sercówki o typowo morskim rodowodzie.

    Wśród wystawców wydarzenia, organizowanego przez Fundację Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, znaleźli się: Studenckie Koło Naukowe Geografów UG oraz Koło Naukowe Gisoteka („Oblicza Geografii”), Zakład Biologii i Ekologii Morza Instytutu Oceanografii UG („Rozmowy akwakulturalne”), Zakład Biotechnologii Morskiej Instytutu Oceanografii UG („Mikroorganizmy Morza Bałtyckiego”), Stacja Morska im. Profesora Krzysztofa Skóry Instytutu Oceanografii UG („Poznajemy mieszkańców Bałtyku, jak możemy ich chronić i co im zagraża?”), Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków („Przyroda rezerwatu Beka”), Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii UG i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego („Biotechnolandia”) oraz Akwarium Gdyńskie MIR-PIB („Życie i różnorodność morskich zwierząt”).

    Honorowy Patronat nad wydarzeniem objął Pan Prezydent Miasta Gdyni – Wojciech Szczurek.

    Pikniki są finansowane z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministra Edukacji i Nauki. Realizatorem jest Fundacja Rozwoju Uniwersytetu Gdańskiego, a partnerem merytorycznym Uniwersytet Gdański.

    https://frug.ug.edu.pl/pl/zapraszamy-na-piknik-edukacyjny-klimat-dla-nauki/

  • Bałtycki naukowiec | Odc. 5: Mikroplastik

    Bałtycki naukowiec | Odc. 5: Mikroplastik

    Mikroplastik to cząstki plastiku o rozmiarze mniejszym niż 5 mm.

    Ze względu na źródło pochodzenia możemy je podzielić na pierwotne i wtórne. PIERWOTNE są celowo produkowane, aby stać się składnikiem np. kosmetyków i detergentów. WTÓRNE pochodzą z rozpadu dużych plastikowych odpadów np. butelek, zabawek, torebek foliowych.

    Tworzywa sztuczne, potocznie nazywane plastikiem, są produkowane od 1907 roku. Popularność zawdzięczają swoim właściwościom: są trwałe, elastyczne, lekkie, odporne na działanie czynników zewnętrznych, a przede wszystkim tanie w produkcji oraz transporcie. O pozytywnym wykorzystaniu plastiku możemy mówić np.: przy produkcji sprzętu medycznego. Jednak tworzywa sztuczne zagościły na stałe w naszym życiu i często zastępują naturalne materiały jak: drewno, papier i metal.

    Plastikowe przedmioty, kiedy stają się odpadami nadal zachowują swoje właściwości – czyli są trwałe! Szacuje się, że plastik rozkłada się w naturze nawet 450 lat.

    Produkcja plastiku ciągle rośnie. Szacuje się, że rocznie do mórz trafia aż 15 mln ton tworzyw sztucznych!! W latach 50 XX wieku produkowano na świecie około 0,5 mln ton plastiku rocznie, a obecnie jest to około 350 mln ton, czyli w ciągu 70 lat wyprodukowano ponad 8 mld ton tworzyw sztucznych.

    Duża ilość mikroplastiku w środowisku pochodzi z budownictwa np. styropian do ocieplania budynków, asfalt i opony samochodowe (są wzbogacane plastikami, które ścierają się w trakcie korzystania), wysypiska śmieci, turystyka, działanie portów, kurz domowy (z syntetycznych materiałów np. zasłon, dywanów), pranie ubrań z włókien sztucznych (np. bluzy polarowe).

    Niestety mikroplastik jest trudny do usunięcia ze ścieków i przedostaje się do rzek, a wraz z nimi do Morza Bałtyckiego i dalej do oceanu. Losy drobin mogą być różne i nieprzewidywalne. Mikroplastiki mogą unosić się na powierzchni wody, dryfować w toni, opaść na dno lub nawet zostać zjedzone przez faunę morską. Dlatego ważne jest zbadanie morza od powierzchni wody po samo dno, po to by jak najlepiej ocenić problem zanieczyszczenia mikroplastikiem.

    Bałtyk jest morzem o specyficznych warunkach: z każdej strony otoczony jest lądem, przez co wymiana wody z oceanem jest ograniczona. Sprzyja to kumulowaniu się mikroplastiku, który może zostać w morzu na setki lat. Ponadto, Morze Bałtyckie otoczone jest terenami bardzo zaludnionymi oraz uprzemysłowionymi, przez co jest narażone na skutki działalności człowieka – w tym na zanieczyszczenie mikroplastikiem. W Bałtyku ujście ma wiele europejskich rzek, które transportują drobiny plastiku z odległych terenów do środowiska morskiego.

    Zanieczyszczenie środowiska morskiego mikroplastikiem stanowi ogromny problem na całym świecie, dlatego ważne jest, aby poznać jak bardzo zanieczyszczone przez mikroplastik jest nasze Morze Bałtyckie.

    Zagadnieniem tym zajmują się naukowcy z Morskiego Instytutu Rybackiego – PIB w Gdyni. Marcin Białowąs, biolog z Zakładu Oceanografii Rybackiej i Ekologii Morza, w 5 odcinku serii „Bałtycki Naukowiec” opowiada o metodach badania mikroplastiku. Czy są sposoby, aby używać mniej plastiku w życiu codziennym i uwolnić naszą planetę od tworzyw sztucznych? Opowie o tym Magdalena Domańska z Akwarium Gdyńskiego MIR-PIB.

    Przed Tobą PIĄTY odcinek pt. „MIKROPLASTIK”, zrealizowany w ramach projektu „Bałtycki Naukowiec”. Projekt obejmuje powstanie cyklu 12 filmów popularyzujących nauki o Morzu Bałtyckim dla dzieci szkolnych. Jest on dofinansowany z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministerstwa Edukacji i Nauki. Do cyklu zapraszamy naukowców oraz osoby związane z tematem oceanografii. Opowiadają o zagadnieniach związanych z Morzem Bałtyckim, swojej pracy, prowadzonych przez siebie badaniach i urządzeniach, których używają do ich realizacji. Projekt realizowany jest przez Akwarium Gdyńskie, będące częścią Morskiego Instytutu Rybackiego – Państwowego Instytutu Badawczego. Patronami projektu są: European Marine Science Educators Association, Fundacja Rozwoju Akwarium Gdyńskiego.

  • Bałtycki Naukowiec | Odc. 4: Bałtyk a zmiany klimatu

    Bałtycki Naukowiec | Odc. 4: Bałtyk a zmiany klimatu

    Przed Wami CZWARTY odcinek z serii „Bałtycki Naukowiec”. Doktor Tomasz Kijewski z Instytutu Oceanologii PAN oraz doktor inżynier Krzysztof Radtke z Morskiego Instytutu Rybackiego PIB opowiadają w nim o zmianach, które zachodzą w naszym morzu, a które są wynikiem zmieniającego się klimatu.

    Bałtyk jest morzem badanym regularnie od końca XVIII wieku. Stąd na podstawie wieloletnich obserwacji wiemy, że w obecnych czasach za gwałtowne zmiany klimatyczne, również w rejonie Morza Bałtyckiego, odpowiada przede wszystkim intensywna emisja gazów cieplarnianych do atmosfery, np. dwutlenku węgla wydzielanego podczas spalania paliw. Polska część wybrzeża obfituje w piaszczyste, szerokie plaże i wysokie klify. Jednak na skutek silnych zjawisk pogodowych, sztormów, braku pokrywy lodowej, chroniącej brzeg zimą, żywioły niszczą wybrzeże jeszcze intensywniej niż kilkadziesiąt lat temu. To również jest związane ze zmianami klimatycznymi w obszarze Bałtyku. Walka człowieka ze skutkami oddziaływania morskich fal często jest nierówna, stąd bardzo ważne jest, aby planując budowę domów i hoteli w nadmorskich miejscowościach, szczególnie uwzględniać wpływ żywiołów na wybrzeże, również w perspektywie najbliższych kilkudziesięciu lat. Tak abyśmy mogli żyć i pracować w miejscach bezpiecznych od zalania.

    – O oddziaływaniu morza na brzeg, intensywności zjawisk pogodowych w rejonie południowego Bałtyku oraz bezpieczeństwie w planowaniu przestrzeni miejskiej obszarów położonych nad Morzem Bałtyckim opowiada biolog i edukator z Pracowni Badania i Edukacji o Klimacie i Oceanach Instytutu Oceanologii Polskiej Akademii Nauk w Sopocie – dr Tomasz Kijewski.

    Niestety zmiany klimatyczne nie omijają także rybołówstwa na Morzu Bałtyckim. Każdy z nas zna dorsza bałtyckiego, rybę poławianą przez wiele, wiele lat do celów konsumpcyjnych. Pojawiła się w Bałtyku, gdy z tego rejonu ustąpił lodowiec i nasze morze uzyskało połączenie, poprzez Morze Północne, z Oceanem Atlantyckim. Było to tysiące lat temu. Ryba ta do rozwoju ikry potrzebuje szczególnych warunków – wody zimnej, słonej i dobrze natlenionej. Przez szereg lat takie warunki dostarczały, systematycznie występujące, wlewy wód z Oceanu. Życiodajnych wlewów jest coraz mniej. Wpływa to również na warunki życia skorupiaków, którymi żywią się dorsze bałtyckie. Przekłada się to na słabą kondycję tego gatunku, mniejsze wymiary osobników dorosłych dorsza. W 2019 roku wprowadzono zakaz połowu dorsza, tak aby gatunek ten miał szansę odnowić swoje stada, mimo zmieniających się warunków środowiskowych. Niestety póki co nie zaobserwowano poprawy liczebności stad dorsza w południowej części Bałtyku.

    – O historii dorsza bałtyckiego, zmianach warunków środowiskowych w głębiach bałtyckich na przestrzeni lat oraz wpływie zmian klimatu na kondycję dorsza opowiada biolog z Zakładu Zasobów Rybackich Morskiego Instytutu Rybackiego – Państwowego Instytutu Badawczego – dr inż. Krzysztof Radtke.

  • Wakacje w Akwarium

    Wakacje w Akwarium

    W wakacje zapraszamy do skorzystania z DODATKOWYCH ATRAKCJI dla rodzin oraz grup zorganizowanych.

    1. Bezpłatne warsztaty na plaży „Bałtyk Naturalnie”

    Bałtyk naturalnieTo zajęcia odbywające się na plaży miejskiej w Gdyni, podczas których każdy z uczestników będzie mógł wejść do morza i przyjrzeć się żyjącym w nim zwierzętom… bez zamoczenia się!

    Dowiecie się gdzie mieszkają i ukrywają się zwierzęta, które żyją w naszym morzu. Poznacie takie, których  obecność w Bałtyku nie jest taka oczywista. Nauczycie się rozpoznawać zwierzęta i ich siedliska oraz poławiać w taki sposób, by nie stała się im krzywda.

    – odbywają się w konkretnych, wyznaczonych dniach i godzinach:

    19 lipca (wtorek), godzina 10:00

    22 lipca (piątek), godzina 10:00

    27 lipca (środa), godzina 10:00

    9 sierpnia (wtorek), godzina 10:00

    12 sierpnia, piątek, godzina 10:00

    17 sierpnia, środa, godzina 10:00

    23 sierpnia, wtorek, godzina 10:00

    26 sierpnia, piątek, godzina 10:00

    – są bezpłatne

    – minimalny wiek uczestników to 10 lat,

    – zajęcia trwają około 2 godziny,

    – odbywają się w małych, kameralnych grupach, do 15 uczestników,

    – odbywają się w 100% pod chmurką, na plaży miejskiej w Gdyni.

    – realizowane są dzięki wsparciu Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku,

    – by wziąć w nich udział, trzeba się na nie wcześniej zapisać. W tym celu napisz na: akwarium.edukacja@mir.gdynia.pl

    1. Zajęcia terenowe w gdyńskim porcie jachtowym

    Zajęcia w porcie jachtowymPoznacie zwierzęta i rośliny z Morza Bałtyckiego. Będziecie poławiać i rozpoznawać żywe krewetki. Będziecie korzystać z: podbieraków, zakonserwowanego materiału biologicznego, kluczy do oznaczania gatunków.

    –  to oferta aktualna aż do końca sierpnia 2022. Zajęcia mogą odbyć się w dni powszednie, pomiędzy godziną 8:30 (najwcześniejsza pora startu) a 14:00 (ostatnia możliwa godzina do rezerwacji). To Ty wybierasz odpowiadające Wam dzień i godzinę.

    – to zajęcia ‘na wyłączność”, czyli jeśli umawiasz na nie swoją rodzinę lub grupę, to tylko Wy będziecie brali w nich w tym momencie udział. Nasz edukator będzie dla Was na wyłączność.

    – na zajęcia mogą zapisywać się grupy lub rodziny.

    – Minimalny wiek uczestników – ukończona 2 klasa szkoły podstawowej.

    – Zajęcia odbywają się w porcie jachtowym w Gdyni, w 100% „pod chmurką”

    – odbywają się w małych, kameralnych grupach, do 15 uczestników,

    – czas trwania zajęć to około 45 minut

    – całkowity koszt zajęć to 135zł za grupę/rodzinę.

    – zajęcia wymagają wcześniejszej rezerwacji. W tym celu pisz śmiało na akwarium.edukacja@mir.gdynia.pl

     

    Zapraszamy do kontaktu mailowego i zapisywania się.

    Do zobaczenia!

Przejdź do treści