Rząd: Scorpaeniformes (skorpenokształtne)

Rodzina: Scorpaenidae (skorpenowate)

Pterois volitans

Skrzydlica ognista zasiedla zachodni Pacyfik, od południowej Japonii po Australię i Filipiny. Występuje na dnie twardym na obrzeżach raf i lagun. Można spotkać ją już przy powierzchni wody, jak i na głębokości 175 metrów. Ryba ta żyje około 10 lat, osiągając długość ciała dochodzącą do 30 cm. Jej pokarm stanowią skorupiaki oraz ryby. Skrzydlica stosuje różne strategie zdobywania pokarmu. Dzięki temu, że jej pęcherz pławny otoczony jest specjalnymi mięśniami, może ona kontrolować swoją wysokość w kolumnie wody oraz zmieniać środek ciężkości ciała tak, aby przyjąć precyzyjną pozycję przed atakiem na ofiarę. Ponadto, przy użyciu płetw piersiowych wypłukuje bezkręgowce wprost z podłoża. Dodatkowe mięśnie wokół pęcherza pławnego pozwalają jej również na przyjmowanie pozycji do góry nogami, wówczas zastyga bez ruchu pod półkami skalnymi, gdzie czeka na ofiarę. Aktywność wykazuje głównie nocą, w ciągu dnia zazwyczaj się ukrywa.

Po spożyciu dużego posiłku jej żołądek może powiększyć się nawet 30-krotnie, dzięki temu jest ona zdolna do wielotygodniowej głodówki.

Preferuje samotniczy tryb życia. Skupiska liczące do 8 osobników tworzy wyłącznie w celach rozrodczych. Samica może złożyć nawet 15 000 jaj, zaś jej pelagiczne larwy mogą przemieszczać się na znaczne odległości, np. jaja złożone na Bahamach mogą dotrzeć do Nowej Anglii wraz z Prądem Zatokowym. Skrzydlica ma charakterystyczne biało-czerwono-czarne ubarwienie, które dopasowuje się do otoczenia. Jaskrawe paski na jej ciele mają informować, że jest niebezpieczna. U nasady każdego sztywnego promienia jej płetw znajduje się gruczoł z jadem, za wyjątkiem płetwy ogonowej. Jad skrzydlicy zawiera w sobie neurotoksynę, która w przypadku ukłucia człowieka może doprowadzić do jego śmierci. Jest to gatunek poławiany komercyjnie. Spożywa się go po usunięciu płetw z trucizną, mięso jest bardzo delikatne.

Skrzydlica ognista jako gatunek inwazyjny

Jest to jedyny gatunek obcy, który zdołał przetrwać w wodach zachodniego Atlantyku. Dorosłe osobniki skrzydlicy występują wzdłuż wschodniego wybrzeża USA od Cape Hatteras w Karolinie Północnej po Florydę, na Bermudach, Bahamach i na całych Karaibach, a także w Zatoce Meksykańskiej. Jej ekspansja rozpoczęła się w 1985 roku na Florydzie, najprawdopodobniej została wyrzucona do oceanu z domowego akwarium. Obecnie największe zagęszczenie P. volitans, zaobserwowano na Bahamach. Jest ono kilkakrotnie wyższe niż w jej środowisku naturalnym. W tym rejonie zaobserwowano ją na głębokości 300 metrów. Długość jej ciała, jest większa niż odnotowywana u osobników ze środowiska naturalnego i dochodzi do 50 cm. Jej pokarm stanowią głównie ryby, które są również pokarmem dla ważnych ekonomicznie gatunków ryb atlantyckich. Kolejnym problemem jest fakt, iż jest ona bardziej żarłoczna niż rodzime drapieżniki o podobnej wielkości. Jedna skrzydlica może zjeść ponad 20 młodych rybek w zaledwie pół godziny, bardzo często wyjadając formy młodociane istotnych gatunków ryb rafowych, jak np. papugoryby, która odpowiada za utrzymanie prawidłowego funkcjonowania raf koralowych.Skrzydlica ognista ma wszystkie cechy niezbędne do skutecznego zasiedlenia nowych obszarów. Charakteryzuje się ona wysoką zdolnością konkurencyjną, niską podatnością na pasożyty, wysokimi wskaźnikami rozrodczymi, szybkim wzrostem, skutecznym zdobywaniem pokarmu, obecnością kolców jadowych chroniących ją przed drapieżnikami oraz możliwością bytowania w dowolnym siedlisku.

Rząd: Perciformes (okoniokształtne)
Rodzina: Serranidae (strzępielowate)

Pseudanthias squamipinnis

Gatunek ten jest szeroko rozpowszechniony w Oceanie Indyjskim, w tym w Morzu Czerwonym, jak również w zachodniej części Oceanu Spokojnego od środkowej Japonii na północy, do Wyspy Niue na wschodzie i Nowej Południowej Walii w Australii na południu. Występuje wokół odsłoniętych koralowców, na rafach i stromych zboczach do głębokości 40 metrów. Jego główny pokarm są zooplankton i glony. Występuje wyraźna różnica w rozmiarze samców i samic, samce dorastają do 15 cm długości, zaś samice są o połowę mniejsze. Dymorfizm płciowy widoczny jest również w ubarwieniu. Samice mają kolor pomarańczowy z charakterystyczną fioletową smugą rozciągającą się od oka do podstawy płetwy piersiowej. Samce natomiast są fioletowo-różowe z różową lub pomarańczową smugą pod okiem, czerwoną łatą na płetwie piersiowej i jasnymi plamami na niebieskiej płetwie odbytowej. Ponad to mają wydłużony trzeci promień płetwy grzbietowej oraz wydłużone brzegi ogona. Samce tworzą haremy składające się maksymalnie z 10 samic. Jest to ryba terytorialna i ma tendencję do przebywania w odległości około 20 m od swojej domowej skały lub koralowca. Porusza się w charakterystyczny, powolny sposób.

Zmiana płci u papużaka

Antias wrakówka jest protygonicznym hermafrodytą. Oznacza to, że wszystkie nowo narodzone osobniki są samicami, ponieważ gamety żeńskie dojrzewają szybciej niż męskie. W trakcie dojrzewania, najsilniejsza i największa z samic zmieni płeć i będzie samcem. W przypadku, gdy samiec straci życie, w ciągu kilku dni największa spośród samic rozpoczyna swoją przemianę. Pierwszą oznaką rozpoczęcia procesu jest pojawienie się ciemnej plamki na płetwie brzusznej samicy. Z czasem nabiera ona intensywności i rozlewa się na całą płetwę. W tym samym czasie ciemny barwnik pojawia się na płetwie grzbietowej oraz ogonowej. Na płetwach piersiowych powstają ciemne linie, które z czasem stają się cieńsze i zlewają się tworząc charakterystyczną plamkę na górnej części płetwy piersiowej. Po kilku tygodniach samiec jest już w pełni wybarwiony. Od razu rozpoczyna on próby rozrodu. Literatura podaje, iż pełna przemiana może trwać od 2 do 4 tygodni w przypadku śmierci samca, bądź też od 170 do 280 dni w grupie wyłącznie żeńskiej.